Konstrukcja opakowania

Rynek opakowań nieustannie się rozwija. Dowodem na to są nowoczesne i innowacyjne rozwiązania, które powstają nie tylko w pracowniach projektowych firm opakowaniowych, ale także na uczelniach wyższych. W niniejszym artykule prezentujemy projekt opakowania na kubek, który został zrealizowany w pracowni Konstrukcji Opakowań na Akademii Sztuki w Szczecinie. Był to proces przebiegający w zgodzie z wcześniejszymi wyznaczonymi założeniami, osadzonymi bardzo szczegółowo w ramach czasowych.

dr Agnieszka Andruszkiewicz, Joanna Babska

Projekt i wykonanie kubka: Maria Piskała, prowadzący: dr Bartosz Mucha, Wydział Malarstwa i Nowych Mediów

Projekt i wykonanie opakowania: Joanna Babska, prowadząca: dr Agnieszka Andruszkiewicz, Wydział Sztuk Wizualnych, Centrum Przemysłów Kreatywnych, Akademia Sztuki w Szczecinie

Kubek ceramiczny, projekt i wykonanie: Maria Piskała, prowadzący: dr Bartosz Mucha, Wydział Malarstwa i Nowych Mediów, Akademia Sztuki w Szczecinie.

Kubek charakteryzuje się prostą, minimalistyczną formą. Posiada dwie głębokości w górnej i dolnej części. Jedna jest większa, przeznaczona na herbatę lub dużą kawę. Natomiast po odwróceniu kubka do góry nogami, uzyskujemy formę o mniejszej pojemności, np. na espresso. Projekt ten posiada dwie funkcje w jednej formie. Zaproponowana przez projektanta barwa szkliwienia nadaje mu naturalność i lekkość. Kubek wykonany jest ręcznie, co powoduje, że każdy produkt z serii ma swój charakter, ale co ważne występują również niewielkie różnice w wielkości poszczególnych egzemplarzy. Dla konstruktora opakowania było to dużym wyzwaniem, należało bowiem uwzględnić je w konstrukcji opakowania.

Krok po kroku

Kształt naczynia jest owalem bez uszka, z jednej strony posiada większą średnicę, natomiast po stronie przeciwnej mniejszą. Prostota tego kształtu sprawia, że również od opakowania oczekuje się minimalizmu i funkcjonalności, dlatego zdecydowano się na wprowadzenie bazy kwadratu w kontekście do owalu kubka. W ten sposób na początek powstał prosty kształt czterech ścianek opakowania, dopasowanego do produktu. Kolejny etap polegał na ustabilizowaniu bryły kubka w środkowej części. Podczas realizacji tego założenia nastąpiło naruszenie struktury podstawowej konstrukcji czterech ścianek, poprzez nacinanie fragmentów i zahaczanie ich o część środkowe naczynia. W ten sposób ustabilizowano produkt wewnątrz podstawowej formy kształtu opakowania.   

Zamknięcie w opakowaniu na kubek.

Proces konstruowania

Podchodząc do projektowania konstrukcji opakowania skupiono się na prostocie formy kubka, co stało się myślą przewodnią podczas całego procesu tworzenia. Zatem głównymi złożeniami były: minimalistyczna forma, funkcjonalność pakowania, jak najmniejsze zużycie materiału i możliwość złożenia opakowania bez klejenia. Po wcześniejszych analizach zaproponowano konstrukcję bezpośrednio opartą na podstawowym kształcie czworoboku, w którym został ustabilizowany kubek. To założenie było inspiracją i  właśnie na nim oparty jest cały proces projektowania konstrukcji opakowania, poprzez wykorzystanie części środkowej naczynia do ustabilizowania ścianek bocznych.

Kolejnym krokiem było połączenie ze sobą ścianek bocznych, a następnie zabezpieczenie górnej części opakowania, aby po odwróceniu go produkt nie wypadł. Realizacja tego zadania okazała się bardzo łatwa i nad wyraz skuteczna. Nacinając fragment ścianki na jego krawędź, a następnie odginając ten fragment w drugą stronę, stworzono barierę zabezpieczającą stabilizację produktu w środku opakowania. Jednym z klasycznych elementów konstrukcyjnych jest pojedynczy zamek zastosowany w ilości dwóch sztuk na ściance bocznej opakowania.

Choć w procesie projektowania opakowania skupiono się wyłącznie na uzyskaniu, jak najprostszymi środkami, funkcjonalnej konstrukcji, to wynikiem prac jest nie tylko minimalistyczna i funkcjonalna, ale przede wszystkim estetyczna forma, ciesząca oko konstruktora.

Skrzydełka w opakowaniu dopasowują opakowanie do kształtu kubka.

Etapy procesu realizacji projektu kształtowały się następująco:

1. Projektowanie kreatywne, ręczne wykonanie prototypu opakowania.
2. Wykonanie siatki opakowania w wersji cyfrowej.
3. Próby dopasowania cyfrowego prototypu do produktu – na tym etapie pojawiły się pierwsze niespodzianki. Produkty, które były opakowywane, to autorskie, ręcznie wykonane ceramiczne kubki, które różnią się od siebie nawet do 4 milimetrów na swojej szerokości i wysokości. Występują także różnice w grubości ścianek. To było wyzwanie projektowe, które zainspirowało do wielu analiz konstrukcyjnych. Ostatecznie została podjęta decyzja o zrealizowaniu czterech wielkości wnętrza konstrukcji opakowania. 
4. Wycięcie siatki opakowania na ploterze.
5. Próba grawerowania grafiki na części zewnętrznej opakowania.
6. Druk informacji o projekcie w części wewnętrznej opakowania na drukarce.  
7. Ręczne bigowanie siatek opakowania (na ploterze nie można było wykonać bigowania, dlatego zaistniała konieczność zrobienia tego ręcznie).
8. Zapakowanie kubków.